| Δέλτος |
|
Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2016
Στην Αίγυπτο, κατά μήκος του ποταμού Νείλου, επινοήθηκε το 3200 π.Χ. περίπου η λεγόμενη ιερογλυφική γραφή. Η ονομασία αυτή, η οποία διατηρείται μέχρι σήμερα, δόθηκε αρχικά από τους Έλληνες της αρχαιότητας, οι οποίοι έτσι περιέγραφαν τα "ιερά σημεία" που σκάλιζαν και ζωγράφιζαν οι Αιγύπτιοι στον λίθο. Η ιερογλυφική χρησιμοποιήθηκε αδιάκοπα στην περιοχή της Αιγύπτου μέχρι τα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα.
Η επινόηση της γραφής συνδέεται, όπως και στη Μεσοποταμία, με την ύπαρξη ενός συγκεντρωτικού συστήματος και τις διοικητικές και οικονομικές απαιτήσεις του. Στο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών, οι Αιγύπτιοι ήρθαν σε επαφή με τους κατοίκους της Μεσοποταμίας, από τους οποίους πιθανότατα δανείστηκαν όχι το σύστημα αλλά την ιδέα, την έννοια της γραφής.
Τα στοιχεία της ιερογλυφικής εξελίχθηκαν με τον ίδιο τρόπο όπως και αυτά της σφηνοειδούς (εικονογράμματα, ιδεογράμματα, ηχογράμματα), με τη διαφορά ότι τα αιγυπτιακά ηχογράμματα απέδιδαν μόνο σύμφωνα και καθόλου φωνήεντα.
Τα ιερογλυφικά μπορούσαν να έχουν πολλαπλή ερμηνεία. Το σημείο του ήλιου, για παράδειγμα, μπορούσε να δηλώνει τον ήλιο, το φως ή τον σχετικό αιγυπτιακό φθόγγο "ρ(ε)". Αυτή η δυσκολία και η πολυπλοκότητα, σε συνδυασμό με το πλήθος των σημείων, καθιστούσαν την εκμάθηση της γραφής στην Αίγυπτο αποκλειστικό προνόμιο της ανώτερης τάξης που αποτελούσε λιγότερο από το 1% του πληθυσμού.
Η δέλτος δεν έχει καμία σχέση με το δέλτα, το τέταρτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου. Είναι ένα είδος πινακίδας που χρησιμοποιούν οι Αιγύπτιοι για να γράοφυν το όνομα του Φαραώ αλλά και, κάποιες φορές, ονόματα βασιλικών αξιωματούχων, φυσικά στα ιερογλυφικά.
Η δέλτος έχει σχεδόν ορθογώνιο σχήμα με στρογγυλεμένες γωνίες, μοιάζει, δηλαδή, με μακρόστενη φυσαλίδα. Περιβάλλεται από ένα τυλιγμένο σχοινί, σαν θηλιά, που έχει κόμπο στη μία του άκρη. Το πλαίσιο αυτό, που περικλείει το όνομα του Φαραώ, θεωρείται ιερό και τον προφυλάσσει από κάθε κακό.
Η δέλτος λέγεται και ονοματόσημο, αφού φανερώνει το όνομα του κατόχου της.
Φτιάξαμε κι εμείς τις δικές μας δέλτους με τα ονόματά μας στα ιερογλυφικά.
|
